ფსიქიკური ჯანმრთელობა ომით დაზარალებულ მოსახლეობაში საქართველოში
ფსიქიკური ჯანმრთელობა ჯანმრთელობის აუცილებელ და განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს.ფსიქიკური აშლილობა ადამიანის შესაძლებლობების შეზღუდვის ხშირი მიზეზია. ფსიქიკური ჯანმრთელობის ძირითადი რისკ- ფაქტორებია: სიღარიბე, სოციალური იზოლაცია,დანაკარგი, ფსიქო-ტრავმა და, ასევე, სამოქალაქო კონფლიქტების შედეგად იძულებით გადაადგილება.
საქართველოში ძალიან მცირე რაოდენობით კვლევა არის ჩატარებული, სადაც მოსახლეობის ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები იქნებოდა შესწავლილი.
12 სექტემბერს გამოქვეყნდა ბოლო 20 წლის მანძილზე ჩატარებული ყველაზე ფართომასშტაბიანი კვლევის შედეგები, რომელიც ომით დაზარალებული მოსახლეობის ფსიქიკურ ჯანრმთელობას შეისწავლის.
ახალ კვლევის ავტორები არიან საერთაშორისო ფონდი ‘კურაციო’, ლონდონის ჰიგიენის და ტროპიკული მედიცინის სკოლა და ორგანიზაციას ‘გლობალური ინიციატივა ფსიქიატრიაში’.
სპეციალური კითხვარების საშუალებით, ორგანიზაციებმა შეაფასეს ისეთი ფსიქიკური აშლილობების არსებობა, როგორიცაა დეპრესია, შფოთვა, ტრავმის შემდგომი სტრესული აშლილობა, ასევე მათი დამოკიდებულება შესაძლებლობების შეზღუდვასთან და ჯანდაცვითი სერვისების გამოყენება.
თავშესაფრის არქონა, მძიმე დაზიანება, საომარ მოქმედებაში აღმოჩენა, მკვლელობის ხილვა, ძალადობა ახლობლის მიმართ- ის ძირითადი ტრავმული გამოცდილებაა, რაც გამოკითხულმა 3600-მა რესპონდენტმა დაასახელა.
ორგანიზაციებმა გამოიკითხეს 1990-იანი და 2008 წლის კონფლიქტის გამო იძულებით გადაადგილებული პირები, აგრეთვე ის მოსახლეობა, რომელთაც 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს დროებით დატოვეს და შემდეგ დაუბრუნდნენ თავიანთ საცხოვრებელ სახლებს სასაზღვრე სოფლებში.
კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ ყველა ფსიქიკური აშლილობა უფრო ხშირია ქალებში, ვიდრე მამაკაცებში. ფსიქიკური აშილობები იმატებს ხანდაზმულ ასაკში.
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
კვლევამ დაადგინა ძლიერი კავშირი ფსიქიკურ აშლილობებსა და შესაძლებლობების შეზღუდვას შორის.მათ შორის, ვისაც პოსტ-ტრავმული აშლილობის ნიშნები აქვს, შესაძლებლობების შეზღუდვა აღენიშნება 14%; დეპრესიის მქონე პირებში – ეს ციფრი 20%-ს აღწევს; შფოთვითი აშლილობების ნიშნების მქონე პირთა 19%-ში გვხვდება ფუნქციური შეზღუდვა.
რაც შეეხება ჯანდაცვის სერვისების გამოყენებას, აღმოჩნდა, რომ ფსიქიკური აშლილობების მქონე ადამიანთა დაახლოებით ნახევარი არანაირ სერვისს არ მიმართავს და არ იღებს დახმარებას არსებული პრობლემების დასაძლევად.
აღსანიშნავია ისიც, რომ პოსტტრავმული სტრესული აშლილობის მქონე პირთაგან ყოველმესამესმიაჩნია, რომ საერთოდ არ აქვს პრობლემა. ეს იმის მანიშნებელია, რომ ადამიანები ეგუებიან დისკომფორტულ და მძიმე სიმპტომებს (მაგ; მძიმე განმეორებით მოგონებებს, აგზნებადობას, ძილის დარღვევებს და ა.შ) და მათ “ჩვეულებრივ” მოვლენად მიიჩნევენ. ეს კი კვალიფიციურ სამედიცინო ჩარევას საჭიროებს.
გამოკითხულთა 19.6% მიიჩნევს, რომ ბოლო 12 თვის მანძილზე საჭიროებდა, მაგრამ ვერ მიმართა სამედიცინო სამსახურს. დასახელებულ მიზეზებს შორის წამყვანია მომსახურების და წამლების მაღალი ფასი და გადახდის უუნარობა.
აღმოჩნდა, რომ ისინი ვინც დაზღვეულნი არიან სახელმწიფო სადაზღვევო სქემით (სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მოსახლეობის დაზღვევა) უფრო ხშირად მიმართავენ სამედიცინო მომსახურებას, ვიდრე ისინი რომელთაც არანაირი დაზღვევა არა აქვთ, რაც ადასტურებს იმ ფაქტს, რომ დაზღვევა მნიშვნელოვნად ზრდის მომსახურების ხელმისაწვდომობას.
“ამ ახალი კვლევის შედეგად, პროფესიული საზოგადოება და პოლიტიკოსები მიიღებენ მტკიცებულებებს ომით დაზარალებული მოსახლეობის ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების შესახებ, რაც შეიძლება საფუძვლად დაედოს ფსიქიკური ჯანმრთელობის სახელმწიფო სამოქმედო გეგმის შემუშავებას და შესაბამისი სერვისების განვითარებას.”-ამბობს ივდითი ჩიქოვანი, საერთაშორისო ფონდი ‘კურაციოს’ წარმომადგენელი.
ასევე გაეცანით პრეზენტაციას: ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაცვის სისტემა საქართველოში
ფსიქიკური აშლილობების ტვირთი და მათი ზეგავლენა შესაძლებლობების შეზღუდვის ხარისხზე
ფსიქიკური პრობლემების გამო ომით დაზარალებული მოსახლეობის მიერ ჯანდაცვითი სერვისების უტილიზაცია
მედია კვლევის შესახებ
პირველი არხი, მოამბე
იმედი, დილა
კავკასია
რადიო ‘თავისუფლება’- მოუსმინეთ ჩანაწერს
ომი და ფსიქიკური ჯანმრთელობა– ინტერნეტგამოცემა Netgazeti.ge, ავტორი: ნინო კახიშვილი, 12 სექტემბერი, 2013
დეპრესია, შფოთვა, სტრესული აშლილობა – დევნილი მოსახლეობა და ფსიქიკური ჯანმრთელობა– ინტერნეტგამოცემა Liberali.ge, ავტორი: ლიკა ზაკაშვილი, 13 სექტემბერი, 2013
გაზეთი რეზონანსი: დევნილთა 24%-ს პოსტტრავმული აშლილობა აქვს, 14%-ს-დეპრესია, 11%-ს შფოთვა და 6%-2 სამივე, ავტორი: სალომე აბულაძე, 13 სექტემბერი, 2013
ახალი ამბები
ბარომეტრის მეთხუთმეტე ტალღის შედეგები თემაზე: „სამედიცინო სერვისების ბაზარი საქართველოში: სამედიცინო ბაზრის სტრუქტურული ფაქტორები და მისი შედეგები“.
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
საქართველოში უცხოელი ვიზიტორების მხრიდან მომავალი ტუბერკულოზის გავრცელების რისკების შეფასება და საერთაშორისო გამოცდილებაზე დაყრდნობით ამ რისკების შემცირების შესაძლო მექანიზმები
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
ახალი სტატია: „საქართველოში ახალგაზრდების ტრანსდიაგნოსტიკური ფსიქოსოციალური პრევენცია-ინტერვენციის სერვისი: ეფექტურობის კვლევის ადრეული შედეგები“
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
სამუშაო შეხვედრა უცხოელი ვიზიტორების მხრიდან მომავალი ტუბერკულოზის ინფექციის გავრცელების რისკების შეფასებასა და მისი შემცირების მექანიზმის შეთავაზებაზე
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
IPN: „საერთაშორისო ფონდ კურაციოს“ პრეზიდენტი – საქართველო მიიღებს ნებისმიერ იმ ვაქცინას, რომელიც იქნება მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ აკრედიტებული და ნებადართული
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
IPN: საერტაშორისო ფონდი კურაციოს პრეზიდენტის ინფორმაციით, „ფაიზერის“ და „მოდერნას“ ვაქცინა ლიმიტირებული იქნება, ქვეყანამ ყველაზე დიდი რაოდენობით კი ისეთი ვაქცინა უნდა მიიღოს, რომელსაც 2-8 გრადუსზე სჭირდება შენახვა
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
შესრულებაზე დაფუძნებული ანაზღაურების გავლენა სამედიცინო სერვისების მიმწოდებლებში პირველადი ჯანდაცვის სერვისების მოხმარებასა და ხარისხზე საშუალო და მაღალი შემოსავლების მქონე ქვეყნებში
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
მიმდინარე პროექტი, რომელიც საქართველოში ტუბერკულოზის შემთხვევების პრევენციას, გამოვლენასა და მკურნალობის ხარისხის ამაღლებას ემსახურებოდა დაიხურა
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
პროექტი: აივ-თან დაკავშირებული სარისკო და უსაფრთხო ქცევები მამაკაცებს შორის, რომელთაც სქესობრივი კონტაქტი აქვთ მამაკაცებთან და ამავე პოპულაციის ზომის შეფასება
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
სტატია: ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისებზე ეკონომიკური და ფინანსური ხელმისაწვდომობის ბარიერების კვლევა საქართველოში: პოლიტიკის ინფორმირება და მტკიცებულებების გამოყენება
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
ინტერვიუ თამარ სირბილაძესთან საქართველოში ინექციური ნარკოტიკების მომხმარებლების ზომასა და ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსით ინფიცირების რისკის შემცველი ქცევების შესახებ
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
საკონფერენციო აბსტრაქტი: რეზისტენტული ტუბერკულოზით დაავადებულ პაციენტებში მკურნალობაზე დამყოლობის ფაქტორების კვლევა, პოლიტიკის ცვლილებისთვის
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
საკონფერენციო ნაშრომი: რეალისტური შეფასების მეთოდის გამოყენება კომპლექსური ინტერვენციის შესაფასებლად, საქართველოში ტუბერკულოზის მართვის პროგრამის გასაუმჯობესების მიზნით
გამოკითხულთა დაახლოებით 30 %-ს ფსიქიკური აშლილობის სულ მცირე ერთი კრიტერიუმი მაინც, რომელთა შორის წამყვანია დეპრესია, შფოთვა და პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა.
